KULTURA: San Ignacio ng Loyola: Dakilang Patron ng Isla ng Pugad

(Itaas): Ang simbahan ni San Ignacio de Loyola na makikita sa sentro ng pulo o isla ng Pugad, ang dulong barrio sa bayan ng Hagonoy, Bulakan. Makikita dito ang parola ng bayan ng Hagonoy na napapalibutan na ng look ng Maynila.

Sino si San Ignacio ng Loyola?

     Si San Ignacio de Loyola ang nagtatag ng samahan ng mga misyonero Society of Jesus (S.J.) noong taong 1541. Kilala sa tawag na “Jesuits” o mga Heswita ang mga kaanib ng samahang ito. Ipinanganak siya noong taong 1491 sa Espanya. Noong una, siya ay namuhay bilang isang sundalo at lumaban siya sa ngalan ng hari ng Espanya. Gustung-gusto niyang magpakitang-gilas sa mga kababaihan. Noong taong 1521, ipinagtanggol niya ang isang kastilyo sa Pamplona sa Espanya laban sa mga Pranses. Isang bala ng kanyon ang tumama sa kanyang binti na naging dahilan ng kanyang pagbagsak. Noong bandang huli, siya at ang kanyang mga kasamang sundalo ay sumuko rin sa hukbo ng mga Pranses.

     Siya ay dinala sa kanyang bahay sa bayan ng Loyola at habang nagpapagaling siya ng kanyang sugat sa binti, humingi siya ng mga librong babasahin. Walang maibigay sa kanya na mga babasahin kundi ang mga talambuhay ng mga santo at santang Katoliko. Samantalang binabasa niya ang mga librong ito, nagkaroon siya ng pagbabagong-loob. Mula sa pagiging isang sundalo ng hari, siya ay nagsimulang maglingkod bilang sundalo ni Hesu-Kristo.

     Sa pagkakatatag niya sa kanyang samahan, humayo ang mga kasapi nito sa iba't ibang dako ng ating mundo. Sa kasalukuyan makikita sila sa iba't ibang mga kontinente - nasa Europa, Africa, Asia, Hilaga at Silangang Amerika at sa Oceania. Dito sa ating bansa, kilala sila sa pagtatayo ng iba't ibang mga pamantasan at paaralan tulad ng sikat na pamantasan ng Ateneo de Manila sa lungsod ng Quezon.

Isang Araw ng Pasasalamat mula sa mga Taga-Pugad

Ang imahen ni San Ignacio ng
Loyola na iprinusisyon noong
Pistang Pasasalamat ng
Parokya ni Sta. Elena noong
Agosto 18.

     Sa dulong isla ng Pugad sa Hagonoy, itinatangkiik ng mga taga-roon ang banal na taong ito. Mistulang naging isang misyon ang pagpapalaganap roon ng pananampalatayang Katoliko dala ng layo nito sa kalupaan. Ngunit natatangi na sa kanya ipinamatnubayan ang islang ito upang maging tanda ng tagumpay ng pananampalataya sa hangganan ng Hagonoy. Kaya naman ang kapistahan ng santo tuwing ika-31 ng Hulyo ay isang araw para sa dakilang patron ng Isla ng Pugad. Isa itong pasasalamat sa mga biyayang nakamtan ng bawat isa at sa walang sawang paggabay ng santo sa gitna ng mga panganib mula sa karagatan. Sa bawat paghampas ng alon, kaalinsabay ang mga problema ng bawat isa. At sa tulong ng mahal na patrong si Apo Ignacio, naipapabatid ang aming kahilingan sa Amang lumikha. Kung kaya’t sa araw na ito ang bawat isa sa mga taga-Pugad ay magpupugay kay Apo Ignacio. Bisperas pa lamang ay umaapaw na ang kasiyahan sa bawat isa. Nagkaroon ng isang banal na misa sa ganap na ika-6 ng gabi sa pangunguna ng Kura Paroko ng Sta. Elena, Rdo. P. Efren G. Basco at pagkatapos ay nagkaroon ng isang prusisyon na umikot sa buong isla, tampok ang Imahen ni San Ignacio, mga taga-isla at ang Hermano na si Gng. Alfredo Medina Santos Sr. na nakatira sa tapat ng harap ng munting bisita.

Ang imahen ni San Ignacio ng Loyola,
ang dakilang patron ng isla ng Pugad
sa Hagonoy.

    Dumating ang araw ng kapistahan ni San Ignacio, ang araw na pinakahihintay ng bawat isa bagamat patuloy ang pagbayo sa kanila ng sama ng panahon kasabay pa ang malaking tubig. Ito’y tuloy pa rin. Nagsimula ang Banal na misa sa ganap na ika-10 ng umaga, ang Misa Mayor at sinundan ng isang banal na prusisyon sa saliw ng tugtog ng banda ng musiko kasabay pa ang pag-indak ng mga kababaihan ng nayon. Sigaw dito sayaw doon, pagpapakita ng tunay na kagalakan para sa kanilang pintakasi.. Matapos ang prusisyon nagkaroon ng isang munting salu-salo sa tahanan ng Hermano. Ayon kay Gng. Santos, dumalangin ang kanyang anak sa mahal na patron upang mawala ang kanyang karamdaman, kung kanyang sinuportahan ang paghehermano sa dakilang patron.

    Sa pagdapit ng gabi, nagkaroon muli ng isang Banal na Misa sa ika-7 ng gabi at sinundan ito ng isang banal na prusisyon. Matapos ang prusisyon sinundan ito ng isang palabas sa patio ng simbahan kung tawagin nila ito ay jamboree na inihanda ng mga kalalakihan ng Pugad. Tinapos ito sa isang awitin na inihandog nila para kay Apo Ignacio. Kasama dito ang hermano na umaayon sa tradisyunal na gawain na isang lalaki lamang ang maaaring maging hermano para sa kapistahan ng Pugad.

Ang tarpaulin ng kapistahan ni San Ignacio de Loyola na pinamunuan ng Hermano Mayor nito na si Gng. Alfredo Media Santos, Jr. Makikita dito ang tema ng pagdiriwang na, "It's More Fiesta in Pugad, Hagunoy, Bulacan" na may hawig sa tourism program ng pamahalaan na "It's More Fun in the Philippines."

   Kinabukasan ay nagtipon-tipon muli ang mga taga-Isla para ipasa ang Vallarta sa susunod na Hermano.

“Napaginipan ko si Apo Ignacio na naghermano daw ako sa kanya(ng kapistahan). Kaya naipangako ko sa aming patron na kapag ako ay nakaluwag-luwag ay itutuloy ko ang paghehermano sa kanya sa susunod na taon.” Wika ni Gng. Apolinario Agulto ang Hermano para sa taong 2013.

   Isang masaya, makabuluhan at puno ng biyaya ang pasasalamat nila sa dakilang patron na si San Ignacio de Loyola.

Photo Courtesy: Marvin M. Magbitang (Parish of St. Helena the Empress)