Isang panata na pinagpasa-pasa,
isang anak na sumunod sa paghehermano sa pista ng kanyang ama.
Tignan ang isang uri ng pagdedebosyon
na nagpapakita ng pagpapahalaga sa pagtataguyod ng mga layko sa pagdiriwang ng pamayanan.
Sa
lugar na tinatawag na “Hangga” nagbabantay ang isang mangingisda, may kasama
siyang puting manok na animo'y nagbabadya sa paggising ng sambahayan. Siya ang
patron ng mga taga-Hangga dahil sa kanyang karunungan at kasipagan. Bilang
parangal sa kanya ipinangalan sa kanya ang barriong ito kung saan siya
nagbabantay. Mula sa arko ng bayan ng Hagonoy
hanggang sa arko ng barrio San Agustin, umiikot ang mga mananayaw at mga
deboto na namimintuho sa kanya. Ang bantay nating ito ay si San Pedro, ang una
sa mga apostol at pinuno ng mga disipulo ng Panginoong Jesukristo. Sadyang
naging karunungan na sa kanya italaga ang unang barrio ng bayan ng Hagonoy, ang
bungad at hangganan.
BISITA - Ang Bisita ni San Pedro Apostol sa San Pedro, Hagonoy o tinatawag na "Hangga" na kung saan makikita ito sa kasalukuyan nitong anyo at porma. |
Nanatili
itong bahagi ng Pambansang Dambana at Parokya ni Sta. Ana hanggang 1998 matapos
ang paghahati-hati ng iba pang mga parokya sa bayan ng Hagonoy. Noon pa ma'y
naging masagana ang pagdiriwang ng sambayanan sa Visita ni San Pedro Apostol na
dati'y nasasakupan din ang sitio papuntang Sta. Elena na ngayo'y Barrio San Pablo na. Ang
pagpipista pa noon ng mga deboto ay tuwing Mayo, kung kailan busilak ang araw
sa panahong nagtitipon. Ngunit malaki ang naging pagbabago noong pagbuo ng
parokya, ang Parokya ng Ina ng Laging Saklolo na itinatag din sa San Pedro.
Doon inayos ang araw ng kapistahan upang maging akma sa pagdiriwang ng Simbahan
sa buong mundo. Mula Mayo inilipat sa pista ng Hunyo.
Nagmistulan
na itong dalawang araw na kapistahan dahil sunod-sunod ang pagdiriwang: ang
Mahal na Ina ng Laging Saklolo tuwing ika-27, at sina San Pedro at San Pablo
tuwing ika-29. Ang kapistahan tuwing ika-29 ng Hunyo ang itinalagang Pista
Mayor habang ang Kapistahan ng Luklukan ni San Pedro tuwing ika-22 ng Pebrero
naman ang itinalagang Pista Minor.
Panatang Debosyon:
Paghehermano ng
Pamilya Crisostomo-Panganiban
Panatang
debosyon ang naisagawa ng mga tao, lalo na sa mga pamilyang nagtataguyod sa
barrio. At naging isang karangalan para sa manunulat na itampok ang isang
panatang naging gawain ng kanyang sariling pamilya. Nitong nakaraang
pagdiriwang, naging Hermano Mayor si G. Godofredo Crisostomo Panganiban na
dating Kapitan ng barrio. Sabi niya, “Sa aming pamilya, apat na ang naging Hermano
Mayor dito sa ating bisita: si Federico Crisostomo na aking lolo, si Marcelo
“Celing” Crisostomo na aking tiyuhin, si G. Arturo “Turing” Panganiban na
aking ama at ang inyong lingkod.” Tunay nga na naipasa ang balyarta sa mga
katauhang ito na sa nagdaang panahon ay tumulong sa pagtataguyod sa pamayanan
ng bisita.
Bagamat
noong luma nang panahon, sina G. Federico at G. Marcelo Centeno Crisostomo na
noo'y isang negosyante sa Hangga ang nagtaguyod para sa simbahan at sa
pamayanan sa San Pedro. Noong panahon na nasasakop pa ng Parokya ni Sta. Ana
ang barrio, sa kanyang mga kamay naipasa ang pananagutan na gampanan ang
panatang debosyon. Sa pagtataguyod ng kapistahan kanyang naibigay ang mga
kinakailangan para sa ikalalago ng panata. Sa kanilang panahon nabuo ang isang
maliit na kapilya na kalahati ng kasalukuyang kapilya. Ayon kay G. Panganiban,
noong mga 1956 nang naging Hermano Mayor si G. Federico Crisostomo at noong mga
1960 naman si G. Marcelo Crisostomo. Habang sila daw ang nagtaguyod ng kapistahan
ni San Pedro, si Gng. Victoria
Crisostomo-Panganiban na ina ni G. Panganiban ang nagtaguyod sa kapistahan ng
Ina ng Laging Saklolo. Ayon kay G. Panganiban, lubos pa sa kanyang ala-ala ang
mga ito dahil noong nakapaglingkod siya sa Simbahan, naging kalihim siya ng Samahang
High Blood na tawag sa lupon ng katandaan ng bisita. Mula sa pagsusumikap
nila noon naitayo ang panibagong simbahan na doble ang laki sa dating
istraktura.
AMA NG PAGDIRIWANG - Sa pagkakataong ito sa pagganap sa kapistahan, ang Amang Turing Panganiban ang nagdala sa kanyang pamilya at tumungo sa bisita para sa pasimula ng kasayahan. |
PRUSISYON - Ang pagsapit ng mga tugtugin ng musiko ang nagdadala sa mga deboto sa lansangan upang maging mga mananayaw sa pagindak para kay San Pedro. |
Mula
sa pagtataguyod ng mga magkakapatid sumunod naman ang pagtataguyod ng mag-ama.
Si G. Arturo Magat Panganiban, asawa ni Gng. Victoria Centeno Crisostomo ang sumunod na Hermano Mayor ng kapistahan
ni San Pedro noong 1998. Siya ang huling Hermano Mayor ng Pistang Mayo noong
1998 bago naitatag ang Parokya ng Ina ng Laging Saklolo. Ika-2 hanggang ika-3
ng Mayo noon ang pagdiriwang at naging isa ito sa pinakamalaking naitala dala
ng pagdagsa ng napakaraming tao. Ayon kay G. Panganiban, naaalala niya na
naging isang tradisyunal na gawain ang pag-aalay ng bulaklak kay San Pedro sa
tahanan ng Hermano na siyang nagaganap noong kapistahan. Isa pang magandang
ala-ala dito noon ang pagtataguyod ng magkakapatid na lalaki ni Lolo Turing:
sina Godofredo, Raul (ama ng may-akda) at Antonio. Sa katagalan ng pagdiriwang,
si G. Raul ang nanguna sa pag-iikot ng imahen ni San Pedro sa buong barrio sa
umaga, si G. Antonio naman ang nanguna sa pag-iikot sa hapon at si G. Godofredo
na panganay na anak ang nanguna sa gabi.
PRUSISYON NG MGA ANAK
Dala ng katandaan ng Amang Turing, hinati niya at ng kanyang mga anak na lalaki ang paghawak sa balyarta at pamumuno sa prusisyon sa buong araw ng kapistahan. Dito nakuha ng kanyang panganay na anak na si G. Godofredo ang inspirasyon para sa paghehermano.
Ang pagyao ng prusisyon sa umaga sa pangunguna ni G. Raul C. Panganiban, ikalawang anak na lalaki. |
Ang pagsunod ng paghawak ng balyarta ni G. Antonio C. Panganiban, ikatlong anak na lalaki. |
Doon
nangarap si G. Godofredo na sana'y makibahagi din sa hanay na ito ng mga
nagtaguyod sa bisita ni San Pedro. Sa kanyang mga pagsusumikap, nagkaroon ng
kaganapan ang pangarap na ito noong naipasa ang balyarta mula kay G. Rodolfo
Sarmiento noong 2013 sa kanya. Sa pagtaguyod niya ng kapistahan nitong ika-29
ng Hunyo, 2014, napuno ang lahat ng kagalakan sa muling pagtulong ng kanyang
pamilya bilang panatang debosyon. Pinamunuan ang pagdiriwang ni Rdo. P. Carlo
S. Soro, Kura Paroko ng Parokya ng Ina ng Laging Saklolo. Ayon kay P. Soro,
“ipinapakita ni San Pedro ang institusyunal na pamumuno sa ating Simbahan na
nakatuon sa pangangalaga sa mga kasapi nito.”
Pagtatangkilik kay San Pedro sa Hagonoy
PASASALAMAT - Paghayag ng pasasalamat ni G. Godofredo Panganiban sa pageenganyo ng pamayanan ng San Pedro para sa nagdaang kapistahan. |
Sa
lugar ng Hangga nahahati ang lupaing bungad sa San Pedro na nasa silangan mula
tulay ng Labangan Channel hanggang sa tulay patungong San Agustin. Kakambal
nito ang lupaing nasa kanluran, ang San Pablo na kilala noon bilang isang sitio
ng San Pedro. Noon pa man sa kasaysayan ng Simbahan sa Hagonoy, nasasabay ang
pagdiriwang ng mga santong ito, sa tuwing Mayo man na dating kapistahan o Hunyo
na kasalukuyang pagdiriwang. Ngunit ang hating pagdiriwang na ito ay
ipinagbubuklod ng sama-samang pakikiisa sa mga kaganapan sa bawat lugar.
INDAK-KALYE - Naging masayang bahagi ng prusisyon ngayong taon ang mga mananayaw ng Bisita ng Mahal na Birhen ng Lourdes sa barrio Abulalas na nakiisa sa pagdiriwang. |
Si
San Pedro na siyang tagapagbantay ng bukasan ng bayan ng Hagonoy ay
itinatangkilik dahil sa dalawang bagay. Una, siya ay mangingisda tulad ng mga
mamamayan ng Hagonoy na nasa tabing-ilog at tabing-dagat. Ikalawa, siya ay
batong luklukan ng Simbahan kaya naman isa itong naging magandang katangian sa
pagtatatag dito ng simbahang parokya ng Ina ng Laging Saklolo. Sa mga bagay na
ito, nakikita na ang imahe at inspirasyon ni San Pedro ay may bunga sa pagdaan
ng mga panahon na siya'y itinatangkilik at pinararangalan ng mga
mananampalataya sa barriong nakapangalan sa kanya.
Sa
pagtatapos ng buwan ng Hunyo taun-taon makikita kung gaano kalakas ang
pagpapanatili sa mga debosyon sa mga patron. Sa San Pedro makikita ang paggugol
sa kapistahan sa Mahal na Birheng Maria, Ina ng Laging Saklolo at sa punong disipulo
na si San Pedro. Sa San Pablo naman makikita ang paggugol sa kapistahan ni San
Pablong kaibigang matalik at kaakibat ni San Pedro sa pagpapangaral ng Mabuting
Balita. Sa lahat ng ito, samo't dalangin na manatiling matapat at malakas sa
pananampalataya ang mga anak ni San Pedro Apostol!
Viva Apostol San Pedro ng Hagonoy!
Photography Acknowledgement: Sem. Kendrick Ivan B. Panganiban
Publication Director
Crisostomo-Panganiban Family Archive
(For May 1998 Fiesta Pictures)
Jasper P. dela Cruz
Parokya ng Ina ng Laging Saklolo
San Pedro, Hagonoy, Bulacan
Chelsie Andrei P. Domingo
Parokya ng Ina ng Laging Saklolo
San Pedro, Hagonoy, Bulacan
No comments:
Post a Comment